خطر افزایش قیمت دلار! | محدودیت مصرف دلارهای آزادشده قیمت دلار را گران می‌کند؟

خبرملت: قیمت دلار در سال 1401 تا 60 هزار تومان پیش رفت که باعث نگرانی شدید جامعه شد. در ابتدای سال در حالی که پیش بینی می شد روند افزایشی قیمت دلار ادامه داشته باشد اما دلار همه را شگفت زده کرد. روند کاهشی قیمت دلار از اردیبهشت آغاز شد و تا اواخر بهار ادامه پیدا کرد. در شروع تابستان قیمت دلار افزایشی شد اما  بار دیگر به روند کاهشی بازگشت و حالا نوسان قیمت به کمترین حد رسیده است. تازه ترین خبر درباره قیمت دلار را در ادامه از خبرملت بخوانید.

قیمت دلار که در نخستین روز پاییز تا سطح 49 هزار و 300 تومان کاهش یافته بود، در معاملات پشت خطی شب گذشته با اندکی افزایش مواجه شد و تا مرز 49 هزار و 400 تومان نوسان کرد. به نظر می‌رسد این افزایش، در نتیجه انتشار برخی خبرها درباره محدودیت‌های قانونی منابع ارزی ایران در قطر، رخ داده باشد.

به گزارش تجارت‌نیوز، بازار ارز در روز گذشته تعطیل بود اما با این حال، معاملات پشت خطی دلار متوقف نشد. تا نیمه‌های روز گذشته نیز قیمت دلار در معاملات پشت خطی نوسان چندانی نداشت و در همان سطح 49 هزار و 300 تومان حرکت می‌کرد اما پس از انتشار خبری درباره محدودیت مصارف منابع ارزی آزادشده ایران، افزایشی‌های فرصت را مغتنم شمرده و قیمت دلار را در معاملات پشت خطی تا مرز 49 هزار و 400 تومان بالا بردند.

محدودیت دلارهای آزادشده قیمت دلار را افزایش می‌دهد؟

ماجرا از این قرار است که بر اساس گفته‌های برت مک‌گرک، هماهنگ‌کننده شورای امنیت ملی آمریکا، پول ایران در قطر فقط برای یک دسته محدود از تجارت بشردوستانه مانند غذا، دارو و محصولات کشاورزی هزینه می‌شود؛ به این ترتیب که در هر یک معامله، وجوه برای پرداخت به فروشندگان برای کالاهای بشردوستانه استفاده خواهد شد و هیچ سرمایه‌ای وارد ایران نمی‌شود.

به این ترتیب همان‌گونه که پیشتر نیز در خبرها تاکید شده بود، قرار نیست منابع ارزی آزادشده ایران به صورت اسکناس نقدی در احتیار کشور قرار گیرد و تنها به صورت اعتبار خرید برای کالاهای اساسی و بشردوستانه مصرف خواهد شد. به این ترتیب دلارهای آزادشده نه تنها به خزانه بانک مرکزی ایران بازنمی‌گردد بلکه به بازار ارز نیز نمی‌رسد و تنها، هزینه‌های دولت برای تامین کالاهای اساسی را برای مدتی کاهش خواهد داد.

شاید بر اساس همین واقعیت است که زور افزایشی‌های بازار نیز در معاملات پشت خطی، چندان چیره نبوده و در حد یک رشد محدود، تغییرات قیمتی ایجاد کرده است. حالا باید منتظر ماند و دید با گشایش رسمی بازارها در روز جاری و آغاز معاملات نقدی، قیمت دلار کدام سمت و سو را برای ادامه مسیر انتخاب خواهد کرد؛ کاهش بیشتر یا افزایش محدود؟

ریزش شدید قیمت دلار در نیمه اول سال

آخرین نرخ دلاری که در بازار ارز در نیمه اول سال ثبت شد، ۴۹ هزار و ۳۹۳ تومان است؛ عددی که البته کاهش ۴ هزار و ۴۰۷ تومانی را نسبت به ابتدای سال نشان می‌دهد. این یعنی نرخ دلار در ۶ ماه اول سال ۸.۱ درصد کاهش یافته است.

به نوشته خبرآنلاین، کاهش ۴ هزار و ۴۰۷ تومانی قیمت دلار در این بازه زمانی در حالی است که دلار دهم اردیبهشت‌ماه به کانال ۵۵ هزار تومان نیز ورود پیدا کرده و رکوردهای جدیدی را ثبت می‌کرد، اما پس از آن در یک روند نزولی، در بیستم خردادماه تا کانال ۴۶ هزار تومان فرود آمد. با این حال، تنها یک روز در این کانال ماند و سپس روندی صعودی به خود گرفت.

نمودار قیمتی حاکی از آن است که در طول ۳ ماه تابستان، دلار در اغلب روزها در رفت و برگشت میان کانال ۴۸ و ۴۹ هزار تومان بوده است و تنها در چند روز، کانال ۵۰ هزار تومان را هم به خود دید.

در شرایط کنونی دو نگاه درباره روند بازار ارز در نیمه دو سال وجود دارد. برخی معتقدند که روند قیمت دلار در بلند مدت صعودی خواهد بود؛ گروهی نیز معتقدند که قیمت دلار حوالی محدوده فعلی با ۱۰ درصد نوسان می‌تواند معامله شود. عبداله مشکانی، کارشناس اقتصادی می‌گوید: این‌که قیمت این اسکناس روند جدیدی آغاز کند و سقف قبلی را بشکند و به سمت اعدادی که تا کنون تجربه نکرده برود، بعید است.

وی در پاسخ به این‌که آیا ثبات فعلی قیمت دلار متاثر از تلاش سیاست‌گذار است، عنوان می‌کند: به نظر می‌رسد این تقاضای بازار است که قیمت را در محدوده فعلی نگه داشته است. ما در بازار ارز از سمت عرضه‌کننده انحصار داریم. این عرضه‌کننده هم یا بانک مرکزی است یا شرکت‌های بزرگ واردکننده که عمدتا دولتی هستند.

مشکانی توضیح می‌دهد: زمانی که دولت نفت می‌فروشد ما یک انحصار یکجانبه داریم و زمانی که دولت نفت کمتری می‌فروشد، شرکت‌ها فعال‌تر هستند و در بازار انحصار چندجانبه داریم. باید در نظر داشت که این شرکت‌ها به اختیار دولت کار می‌کنند. بنابراین یک سوی بازار انحصار داریم و طرف دیگر هم مردم و واردکنندگان کالا هستند.»

وی با تاکید بر اینکه ما در سمت عرضه‌کننده انحصار چندجانبه داریم و برآیند این نیروها قیمت را تعیین می‌کند خاطرنشان می‌کند: بازار ارز ایران تک عاملی نیست. اما با توجه به وضعیت فعلی و فروش نفت و دسترسی به برخی منابع بلوکه شده، به نظر نمی‌رسد که دولت در تنگنای ارزی قرار داشته باشد که باعث افزایش قیمت دلار شود.

در این میان، برخی دیگر از کارشناسان، روند آهسته و پیوسته را برای قیمت دلار پیش‌بینی می‌کنند. مجتبی دینا می‌گوید: یکی از دلایلی که کارشناسان روند قیمت دلار در بلندمدت را صعودی پیش‌بینی می‌کنند، رشد خروج سرمایه از کشور است. هر چند این خروج سرمایه به خاطر رکود بازارهای مولد و بازارهای سرمایه، مسکن و سهام مقداری افت کرده اما نسبت به افزایش قیمت دلار آلارم می‌دهد.

دیبا به متغیر فروش نفت به‌عنوان یکی از محسنات رفتار دلار در سال‌ جاری اشاره می‌کند و می‌افزاید: از فروش نفت می‌توان به‌عنوان یک تبادل غیررسمی یاد کرد. هر چند که ورودی‌ها و منابع پولی آن همچنان هویدا نیست، اما دولت فعلا توانسته به این واسطه، دلار در در منطقه مشخصی مهار کند.

وی متذکر می‌شود: با توجه به پارامترها و تحلیل‌های مختلف در ۶ ماهه دوم سال، می‌توانیم شاهد حرکت‌های بزرگی برای اسکناس دلار باشیم.